BİREYİN PENCERESİNDEN TIBBİ SOSYAL HİZMET
Toplumdaki bireylere, Sosyal hizmetler nedir, nasıl uygulamalar yapar? şeklinde sorular yönelttiğimizde mesleğimiz hakkında az da olsa bilgi sahibi olduklarını ve fikir yürütebildiklerini görüyoruz. Fakat aksi durumda olan kişilerde mevcut. Bizim amacımız daha çok insana ulaşabilmek, onların hak savunuculuğunu yapmak, onları geliştirmek, dezavantajlı, savunmasız kişileri topluma ve sosyal yaşamlarına yeniden kazandırmak. Fakat bununla birlikte biz mesleğimiz için çabalamalı, hedefi “insan” ve “insanın iyilik hali” olan bu mesleği daha ileri nasıl taşıyabiliriz uğraşmalıyız. Bu çalışmada Hülya H. (45/ Koroner Arter Kalp rahatsızlığı var) ile tıbbi sosyal hizmet üzerine bir ropörtaj gerçekleştirilmiş ve bir birey olarak kendisine tıbbı sosyal hizmetler ve sosyal hizmetlerin ne olduğu ve haklarıyla ilgili sorular yönetilmiştir.
Sosyal hizmet görevlileri hastalarla ilgilenirler, evlerine sağlık hizmeti gönderirler gerekirse hastanede tedavi süreçlerini devam ettirirler. Maddi gücü yetersiz bireyleri desteklerler. Kamu kurumlarında, hastanelerde, okullarda, çocuk esirgeme kurumlarında, huzurevlerinde, sivil toplum kuruluşlarında bulunurlar. Sosyal hizmetlerin görevleri eşitliği sağlamak, ihtiyacı olan insanlara maddi manevi yardımda bulunmaktır. Toplumdaki bireylerin hakları konusunda onlara yardım ederler. İnsanların ihtiyaçları doğrultusunda onların sorunlarıyla ilgilenir ve onları gerekli birimlere yönlendirirler.
2.Tıbbı sosyal hizmet nedir?
Hastaların tedaviye ulaşmalarını, etkili bir şekilde yararlanmalarını, sağlıklarını korumalarını hastaların ailesiyle ve ilişkilerinin düzenlenmelidir. Psikolojik ve ekonomik olarak sorunların çözümlenip hastaların tekrar normal yaşamlarına kazandırılmasıdır.
3.Tıbbı sosyal hizmet uygulamasında sosyal hizmet uzmanının rolü nedir?
Hastaların dosyalarını hazırlarlar. Doktorların ve diğer personellerin hastalığı hakkındaki görüşleri alıp ,dosyalayıp ve bu hastanın yakınları varsa bilgilendiriyor. Örneğin yaşlı ve kimsesiz biriyse yaşlılar yurduna yerleştirip yetkilileri hasta hakkında bilgilendiriyor.
4.Haklarınızdan haberdar mısınız? Haklarınız nelerdir?
Sağlık, barınma, eğitim, tedavi hakkım var. Düşünce özgürlüğüm var, siyasi haklarım var oy verme özgürlüğüm var. Çalışma hakkım var. Evlenme ve aile kurma hakkım var.
5.Hasta hakları nelerdir?
Hastanın gizlilik hakkı vardır. Tedavi süresince onayım olmadan hastalığım ve tedavi sürecimle ilgili bilgiler kimseye verilemez. Bilgi alma hakkım var ; tedavimle ilgili her türlü bilgi verilmeli. Tedavi olup olmama hakkına sahibim. Diğer insanlara sunulan hizmetlerle eşit ve adil bir şekilde tedavi almalıyım. Tedavi olurken psikolojik destek almalıyım. Hastalığımla ilgili uzmanlarla görüşüp doğru alanlara yönlendirilmeliyim.
6.Sosyal hizmet uzmanlarının size yardımcı olabileceğini biliyor musunuz?
Biliyorum. Sıkıntımı açıkladığım zaman bana yardım edileceğini, yönlendireceğini ve bana destek olacağını biliyorum.
7.Kimlerden ne sıklıkta yardım alıyorsunuz?
Kimseden yardım almıyorum .Genellikle sağlık işlerimle kendim ilgileniyorum, gerekli birimlerden maddi ve manevi destek alıyorum.
8.Toplum sorunlarınızla ne ölçüde ilgileniyor?
Toplumdaki çoğu birey haklarını bilmiyor. Her şey prosedürde var ama örneğin sağlık alanında bir kişinin sosyal hizmet uzmanından destek alabileceğini çoğu birey bilmiyor. Ben şahsım adına sorunlarımızla ilgilenildiğini pek fazla düşünmüyorum çünkü sorunumuzla ilgilenilmesi için bizim bir şekilde o sorunla ilgili çözüm yollarını bulup , yardımcı olacak sistemlere ulaşmamız gerekiyor, ancak bu şekilde destek alabiliyoruz.
9.Sağlık alanında haklarınızın size ve yakınlarınıza bildirilmesi gerektiğini biliyor musunuz?
Bilmiyordum çünkü anlatılmıyor. Bir problem olduğu zaman ben itiraz edersem ve ısrarcı olursam bir şeyleri öğrenebiliyorum yada çok önemli hususlarda en son raddelerde bilgilendirme yapılıyor
10.Bir probleminiz varsa şikayetinizi kime dile getirirsiniz, bu konudaki yetkili merci sizce nedir?
Hastanenin başhekimine ulaşmaya çalışırım onada ulaşabilirsem.
11.Hasta haklarının belirlenmesi, korunması ve teşvik edilmesi konusunda hastane yöneticilerinin sorumlu olduğunu biliyor muydunuz?
Evet biliyorum. Örneğin bir kişiye yanlış bir iğne yapılıyor fakat o kişi felç olmadığı takdirde hiç bir hak kazanamıyor. Ama bu tarz olaylarla yani beni mağdur edebilecek herhangi bir olayla karşılaşsaydım hastane yönetimini dava ederdim.
12.Gelecekte haklarınızda ne tür iyileşmeler olabilir? Ne tür beklentileriniz var?
Haklarımız literatürde var fakat uygulanmıyor. Ben bunları bilirsem ve kendimi savunursam uygun yerlerden yardım almayı bilirsem bir şeylere ulaşabiliyorum. Kaynakların, hizmetlerin bana ulaştırılmasını istiyorum.
Hülya h. 45 yaşında ve koroner arter kalp rahatsızlığı var. Kişiyle sağlık alanıyla ilgili görüşme yapılmıştır .İlk olarak kişinin sosyal hizmetler mesleği nedir? Sorusu yöneltilmiştir. Bu soruyu yöneltmemizdeki amaç sosyal hizmetlerin ne olduğu hakkında fikri var mı, eğer varsa sağlık alanında sosyal hizmet uzmanlarının görevleri nelerdir ve kişi bunları biliyor mu anlamak. Sosyal hizmet temelde insanı ve onun iyilik halini hedef alır. Kişi sosyal hizmet uzmanlarının çalışma alanlarından ve sosyal hizmetlerin bireylere nasıl yardım etmesi gerektiğinden bahsetmeye çalıştı. İnsanların haklarını savunmayı bireylerin eşit olması için çabaladıklarına vurgu yapmaya çalıştı. Kişiye tıbbı sosyal hizmetin ne olduğu soruldu. Tıbbı sosyal hizmetin tanımına yakın genel bir ifadeyle bu soruyu yanıtlamaya çalıştı. Tıbbı sosyal hizmetin insanların tedavilerinden en iyi şekilde yararlanmasını sağlamak olduğunu, kişiye psikolojik ve sosyoekonomik sorunlarının çözülerek onu yeden normal hayatına adapte olmasını kolaylaştırmak amacıyla yürütülen bir uygulama olduğunu kendi anlatımıyla ifade etmeye çalıştı. Sosyal hizmet uzmanlarının tıbbı sosyal hizmetteki rolü; hastanın tedavisini en iyi şekilde almasını sağlamak, sorunları çözümlemek, hasta ve ailesinin sterini azaltmak onlara destek olmak, hastayı hakları konusunda bilgilendirmek, bireyin çıkarlarını korumak, doktor ,hemşire ve diğer personellerin hastanın hakları konusunda bilinçlendirip, uygun şekilde hizmet vermelerine yardımcı olmak iken kişi sadece bir hastanın kişisel verilerinin tutulup onun yardım alması gereken diğer mercilerine nasıl ileteceğinden bahsetti. Kişiye haklarını bilip bilmediği ve hasta haklarının neler olduğu soruldu. Kişi bu konuda az da olsa fikir yürütebiliyor .Genel olarak ayrıntı vermeden bazı haklarından söz etti ve hasta haklarının neler olduğunu yorumladı. Diğer sorularda kişi şu şekilde açıklamalarda bulundu; işlemlerini kendisinin hallettiğini ,bir çok insanın haklarını bilmediğini, hatta çoğunu hastanelerde ulaşabilecekleri sosyal hizmet uzmanlarının olduğunu bile bilmediklerini düşündüğünü ifade etti. Kendisi hasta hakları birimin bilmiyordu. Bir problemi olduğunda buraya başvurması gerektiğini bilmiyordu. Her konuda sosyal hizmetlere ulaşabileceğini değil de ancak evsiz yada yaşlı kimseler çok zor durumda olan bireylerin sorunlarıyla ilgilenildiğini düşünüp sosyal hizmet görevlilerinin sadece onlara yardım edip evsiz bir bireye yada bir yaşlıyı huzurevine yerleştirecek görevlerinin olduğunu düşünüyordu. Kişi bazı konularda yasaların hakların olduğu düşünüyordu fakat kendisinin bilmediği bazı şeyler olduğunda bunlara ancak kendisinin araştırarak, öğrenerek bazı sistemlere ulaşabildiğini dile getirdi. Kaynakların kendisine ulaşılmasını istediğini dile getirdi. Konuyla ilgili okuduğum bir makalede insanların %63‘ünün haklarını ve hasta haklarını tam olarak bilmediği ifade ediliyordu bundan yola çıkarak sosyal hizmetler, tıbbı sosyal hizmet, haklar , hasta hakları, genele olarak soruldu. Bir vatandaşın konuyla ilgili genel ifadeleri alındı . Bende kişinin az çok genel ifadelerle bir çok soruya yorum getirebildiğini düşünüyorum ama bireylerin ihtiyaçları olduğunda yardım alabilecekleri kişilere ulaşma konusunda sıkıntı çektiklerini , her konuda uzmanlara ulaşabileceklerini bilmediklerini düşünüyorum.
Melek Fil
Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Hizmet 4.Sınıf Öğrencisi
İG: @s.i.m.u.r.g
Yorumlar
Yorum Gönder